Adaptacja samochodu dla niepełnosprawnych – rozwiązania techniczne
Wybór oprzyrządowania jakiego będzie używała osoba niepełnosprawna w swoim samochodzie zależy przede wszystkim od stopnia i rodzaju dysfunkcji, czyli ograniczeń ruchowych, które występują w związku z niepełnosprawnością. Decydując się na adaptację niepełnosprawny kierowca musi pamiętać także o przestrzeganiu wytycznych zawartych w rubryce nr 12 prawa jazdy. Są one wynikiem badania przez lekarza orzecznika wydającego zgodę na używanie przez inwalidę samochodu w ruchu publicznym. Oczywiście wpływ na wybór odpowiedniego urządzenia będzie miała również jego cena. Jednak firmy produkujące oprzyrządowanie dla niepełnosprawnych przeważnie posiadają w swojej ofercie kilka modeli wśród których można znaleźć tańsze i w pełni funkcjonalne urządzenia.
Ręczny gaz i hamulec – najczęściej montowane urządzenie
Oprzyrządowaniem umożliwiającym swobodne prowadzenie auta przez osoby z dysfunkcją kończyn dolnych jest dźwignia ręcznego gazu i hamulca. W zasadzie występują dwie wersje dźwigni. Pierwsza montowana jest pod kolumną kierowniczą. Dźwignia połączona jest z pedałem gazu i hamulca za pomocą sztywnego połączenia umożliwiającego mechaniczne sterowanie przyspieszeniem o także hamulcem. Akcelerator może być sterowany także za pomocą manetki połączonej z pedałem gazu linką lub przy wykorzystaniu sterownika elektronicznego.
Drugą wersją oprzyrządowania typu ręczny gaz hamulec jest dźwignia montowana pomiędzy fotelem kierowcy a tunelem środkowym auta. Mechaniczne połączenie z pedałem hamulca umożliwia skuteczne i płynne sterowanie hamulcem poprzez pchnięcie dźwigi do przodu. Siła hamowania jest proporcjonalna do siły przyłożonej do dźwigni. Przyspieszenie następuje w zależności od wersji poprzez pociągnięcie uchwytu dźwigni do siebie, przekręceniu, obróceniu uchwytu czy wciśnięciu guzika.
Każda z dźwigni w droższych wariantach może być wyposażona w przyciski sterujące podstawowymi funkcjami w aucie, jak: wycieraczki, światła, klakson, kierunkowskazy czy światła awaryjne. Dzięki czemu niepełnosprawny kierowca za pomocą jednej ręki może obsługiwać hamulec, akcelerator a także sygnalizować kierunek jazdy, uruchamiać światła, wycieraczki bez konieczności odrywania dłoni od dźwigni RGH czy kierownicy.
Co w przypadku osłabienia siły kończyn górnych?
Obniżenie siły kończyn górnych czy ograniczenie zdolności manipulowania dłońmi nie dyskwalifikuje osoby niepełnosprawnej jako kierowcy. Na rynku oprzyrządowania dla ON znajduje się kilka pozycji, które umożliwia prowadzenie auta przez osoby z np. porażeniem czterokończynowym. Dedykowane uchwyty na kierownice typu trójząb czy dźwignie ręcznego gazu i hamulca z uchwytem przystosowanym do rękawic stosowanych przez tetraplegików zapewniają pełną kontrolę na prowadzonym pojazdem. Osoby decydujące się na adaptację auta powinny jednak znać swoje ograniczenia i świadomie podchodzić do swoich możliwości. Szczególnie podczas długich podróży, czy jazdy w trudnych warunkach drogowych jak zmrok, opady atmosferyczne.
Pozostałe rozwiązania techniczne podczas wsiadania do auta
Niepełnosprawni kierowcy a także osoby starsze, które mają trudności z samodzielnym wsiadaniem i wysiadaniem z auta mogą liczyć na ułatwienia techniczne w postaci płyt do przesiadania lub obrotowych foteli. Pozwalają one łatwo przenieść ciężar ciała z wózka inwalidzkiego na fotel w aucie. W przypadku fotela obrotowego możliwe jest zajęcie miejsca na fotelu bez konieczności wykonywania ruchu skrętnego tułowia. W przypadku samochodów typu Van, Bus, kombi van możliwe jest przystosowanie samochodu w rampy najazdowe a nawet windy do pionowego przemieszczania osób na wózka inwalidzkich. Jest to rozwiązanie stosowane przede wszystkim w transporcie osób niepełnosprawnych. Zdarzają się też przypadki, kiedy windy używa kierujący, który wjeżdża do auta na wózku i wewnątrz przesiada się na fotel kierowcy. Fotel może w takim przypadku być wyposażony w funkcję cofania połączoną z obrotem siedziska o 90 stopni i regulacją wysokości.
